Jubileusz Hal Banacha

Zdjęcia zamieszczone w tekście pochodzą z Wortalu Stefana Banacha. Dziękujemy redakcji za ich udostępnienie. Autorem zdjęć jest prof. Adam Miranowicz z IM UAM w Poznaniu.

Wybitny polski matematyk Stefan Banach jest patronem wielu szkół, instytucji naukowych i nagród. Jest także patronem jednej z większych (łączna powierzchnia to 6000 m²) i najbardziej znanej warszawskiej hali targowej. Hale Banacha (bo są dwie - spożywcza i przemysłowa) obchodzą wkrótce swój jubileusz. Od 30 lat są wizytówką dobrego handlu (tak zgodnie przyznają mieszkańcy Ochoty i tłumnie przyjeżdżający tu na zakupy warszawiacy z innych dzielnic), tak jak wizytówką polskiej matematyki jest ich patron, ale skąd wziął się pomysł, by patronem bazaru był właśnie matematyk?

Spółdzielnia Spożywczo-Przemysłowa "Hale Banacha" znajduje się w pobliżu skrzyżowania ulic Grójeckiej i Banacha. Próbowałem dociec kto, kiedy i w jakich okolicznościach zdecydował, aby hale przyjęły imię Banacha. Nikt tego już dziś nie pamięta. Najczęściej słyszałem, że to sami klienci zaczęli mówić: idę do hal przy Banacha, kupiłem u Banacha, tam wszystko mają. I z czasem kierownictwo, wykonawca szyldu, firmowych druków i pieczątek zaakceptował "wolę ludu". Podobnie było po latach, gdy Miejskie Zakłady Komunikacyjne zdecydowały się zlokalizować w pobliżu Spółdzielni przystanek tramwajowy. Został nazwany po prostu "Hale Banacha". Także centra handlowe znajdujące się na obrzeżach Warszawy i dowożące klientów bezpłatnymi autobusami odjeżdżającymi z przystanków zlokalizowanych w pobliżu skrzyżowania Grójeckiej i Banacha używają krótszego i lepiej informującego określenia "Hale Banacha".

Chyba każdy warszawiak wie, gdzie znajdują się Hale Banacha, chociaż nie każdy potrafi zlokalizować ulicę Banacha. To pewnie gdzieś przy Halach Banacha - mówią. Można powiedzieć, że Stefan Banach „zdeklasował” Hugona Kołłątaja - polityka, filozofa i publicystę polskiego Oświecenia. Kiedyś punktem orientacyjnym na Ochocie było bowiem znane i cenione nie tylko w Warszawie liceum ogólnokształcące jego imienia. Dziś bez wątpienia takim punktem orientacyjnym są Hale Banacha. To znak czasu, potwierdzenie, że żyjemy w epoce wszechobecnego marketingu i że wszyscy jesteśmy konsumentami-klientami. Co ciekawe, Hale Banacha w swoim logo mają... kangura, który też kojarzy się bardzo matematycznie.

W roku 2012 Hale Banacha będą obchodziły jubileusz 30-lecia. Pierwsza z nich została oddana do użytku w grudniu 1982 roku. Druga - bliźniacza - rozpoczęła swoją działalność później. Natomiast w 1990 roku Spółdzielnię "Hale Banacha" wydzielono ze struktury WSS Społem - Ochota i stała się ona samodzielnym przedsiębiorstwem. Obok hal szybko wyrosły budki i stragany, które tworzą dziś "Targowisko Banacha" (od strony północnej - przemysłowe, od południowej - tzw. zieleniak). Obecnie władze miasta próbują zlikwidować targowisko, co spotyka się z protestami kupców i wielu mieszkańców stolicy.

Z okazji jubileuszu kierownictwo Hal Banacha bardzo przejęło się swoim szacownym, choć trochę przypadkowo nabytym  Patronem. Ufundowały tablicę pamiątkową, a wszystko wskazuje na to, że dołożą się do nagród Banacha, przyznawanych przez Polskie Towarzystwo Matematyczne młodym naukowcom.

31 VIII 2015 roku w 70 rocznicę śmierci Stefana Banacha w Halach Banacha otworzono wystawę poświęconą ich patronowi oraz Spółdzielczości wczoraj i Halom Banacha dziś. Dziękujemy za zaproszenie na wernisaż. Relację i zdjęcia z uroczystości można zobaczyć tutaj.

Natomiast o wrocławskiej ulicy Banacha można przeczytać tutaj.